Конституциямизнинг биринчи моддасида “Ўзбекистон — бошқарувнинг республика шаклига эга бўлган суверен, демократик, ҳуқуқий, ижтимоий ва дунёвий давлат”, деб қайд этилган.
Ижтимоий давлат – шундай давлат моделики, унда ҳар бир фуқаронинг сифатли ва муносиб турмуши учун моддий бойлик ва даромадлар ижтимоий адолат тамойили асосида тақсимланади, ижтимоий фарқлар йўқолиб боради. Бу давлат юқори иқтисодий ўсиш, ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиёти, кучли фуқаролик жамияти ва фаол ННТ, жамоат ташкилотлари, ижтимоий дастурлар, фуқаро учун кучли ижтимоий ҳимоя ва ундан фойдаланишнинг кенг имконияти, айниқса, соғлиқни сақлаш ва таълим тизимининг юқори сифатлилиги ва барча учун фойдаланиш имкониятининг мавжудлиги, ижтимоий соҳа учун бюджет даромадларининг катта қисми йўналтирилиши, ижтимоий хизматларнинг кўплиги, коррупция, ишсизлик ва қашшоқликка қарши самарали кураш билан тавсиф этилади. Бугунги кунда Финландия, Нидерландия, Канада, Швейцария, Бельгия каби мамлакатлар ижтимоий давлат сифатида тавсиф этилмоқда.
Ижтимоий давлат ғояси жаҳон социал-демократик партиялари дастурлари марказида туради.
Социал-демократия ғоялари халқимиз учун бегона эмас. Заминимизда социал-демократик ташкилотлар, социал-демократик матбуот 1905 йилда пайдо бўла бошлаган. Айниқса, уларнинг фаолияти нафақат Тошкент ва Самарқандда, балки Чоржўй, Туркистон, Марв, Андижон, Марғилон ва Кушкада фаол эди. Улар ўз дастурий ҳужжатларида ижтимоий давлат ғояларини илгари суриб келишган. Бироқ 1917 йилги Россия империясидаги февраль ва октябрь тўнтаришлари Туркистон ўлкасига ҳам ўз таъсирини кўрсатиб, ҳокимиятга келган коммунистлар бутун сиёсий ҳокимиятни монополлаштирган, бошқа сиёсий партияларни ҳокимиятдан четлаштирган ва 1990 йилгача якка сиёсий партия сифатида фаолият юритган. Кўппартиявий тизим шаклланиши билан Ўзбекистонда ҳам социал-демократик йўналишдаги “Адолат” сиёсий партияси фаолият бошлади.
Бугун ушбу партия ҳам ўз дастурий ҳужжатларида ижтимоий давлат ғояларини илгари суриб келмоқда. Хусусан, партия Сайловолди дастури кириш қисмининг ўзида “Ўзбекистоннинг эркинлик, имкониятлар тенглиги, адолатлилик, бирдамлик, ижтимоий ҳимоя ва масъулият тамойиллари ҳукмронлик қиладиган, инсонларнинг кескин табақаланишига йўл қўйилмайдиган кучли “ижтимоий давлат” сифатида, аҳолининг юқори турмуш даражасига эга ривожланган давлатлар қаторига қўшилишига эришиш”, дея қайд этилган.
“Ҳуқуқий-ижтимоий давлат қуриш – пировард мақсадимиз” шиорини илгари сураётган партия ушбу дастурнинг “Кучли ижтимоий сиёсат – халқ фаровонлигининг кафолати” бўлимида “… Жамиятдаги ижтимоий тенгликни таъминлайдиган, ҳар бир фуқаронинг қобилияти ҳамда малакасидан келиб чиққан ҳолда меҳнат қилиши кафолатланадиган, у ўз меҳнатининг миқдори ва сифатига яраша муносиб иш ҳақи ва ҳаёт даражасига эришиши учун кенг имкониятлар яратилган ижтимоий давлат қуриш” вазифаси белгиланган.
2023 йил 30 апрелда ташкил этилган “Ўзбекистон Республикаси Конституцияси тўғрисида”ги Конституциявий қонуни лойиҳаси бўйича Ўзбекистон Республикаси референдуми якунларига асосан унда овоз берувчилар рўйхатига киритилганларнинг 84,51 фоизи иштирок этди ва уларнинг 90,21 фоизи “Сиз “Ўзбекистон Республикаси Конституцияси тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Конституциявий қонунини қабул қиласизми?” деган масалага “Ҳа” деб ёқлаб овоз берди. Яъни, референдумда иштирок этганларнинг 90 фоиздан кўпроғи ижтимоий давлат ғоясини устувор деб билди ва уни танлади. Шундай экан, “Адолат” СДПнинг халқ олдидаги масъулияти катта ва салмоқли. Жаҳон социал-демократларининг тажрибасида бўлгани каби, партия Ўзбекистонда ижтимоий давлат қуришда байроқдор бўлиши ва бутун дунё социал-демократлари қураётган ижтимоий давлатни мамлакатимизда бунёд этишда асосий кучга айланиши керак.