Ҳаётда аёл меҳру муҳаббатнинг, оқибатнинг, хуллас барча эзгуликларнинг тимсолига қиёсланади. Негаки, у оиласини, яқинлари ва фарзандларини эзгуликка чорлайдиган ҳилқатдир.
Аёл кишининг жиноятга қўл уриши қанчалик ачинарли, жамият учун нақадар оғриқли масала эканлиги ҳеч биримизга сир эмас. Таассуфки, сўнгги пайтларда турли ёшдаги ва касбу кордаги опа-сингилларимизнинг жиноят кўчасига қадам қўяётганини деярли ҳар куни эшитиб қоляпмиз. Айниқса, фирибгарлик жиноятини содир этаётганлари кўпчиликни ташкил этаётир.
Мирзо Улуғбек туманининг Яланғоч даҳасида яшовчи Баҳора Тўхтасинова (исм-шарифлар ўзгартирилган) ҳозир 47 ёшда. Бир нафар фарзанднинг онаси бўлган бу ҳамюртимиз фирибгарлик ва пора беришга далолат қилиш жиноятларининг “ҳадисини олган” десак, муболаға бўлмайди.
Гап шундаки, Б.Тўхтасинова илк маротаба 2008 йилда ана шу иккала жиноятга қўл урган. Кейин яна ва яна. У ёғини сўрасангиз, Б.Тўхтасиновага нисбатан 3 маротаба амнистия акти қўлланилиб, халқимизга хос бағрикенглик қилинган. Бироқ у шунда ҳам кўзи очилмай, такрор-такрор ўша жиноятларни содир этаверган. Хуллас, 2016 йилга келиб еттинчи маротаба судланишга “улгурди”.
Сўнгги маротаба жиноят ишлари бўйича Мирзо Улуғбек туман судининг 2016 йил 13 апрелдаги ҳукмига мувофиқ, Жиноят кодексининг 168-моддаси 2-қисми “б” банди ва 28-,211-моддаси 2-қисми “а” банди билан айбдор деб топилиб, кодекснинг 59 ва 61-моддалари қўлланган ҳолда 5 йилу 3 ойлик озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинланган. Жиноят ишлари бўйича Зангиота туман судининг 2018 йил 29 январдаги ажримига биноан эса кодекснинг 74-моддасига асосан ўталмай қолган 3 йил 5 ой 24 кун озодликдан маҳрум қилиш жазоси шу муддатга иш ҳақининг 20 фоизини давлат даромади ҳисобига ушлаб қолган ҳолда ахлоқ тузатиш ишлари жазосига алмаштирилган. Кейин жиноят ишлари бўйича Мирзо Улуғбек туман судининг 2020 йил 20 январдаги ажрими билан Жиноят кодексининг 73-моддаси доирасида ўталмай қолган 1 йил 5 ой 26 кун ахлоқ тузатиш ишлари жазосидан муддатидан илгари шартли озод қилинган. Лекин…
Лекин шундан сўнг унинг саккизинчи, аниқроғи, 2019 йил ноябрь ойида содир этган фирибгарлиги ҳам ошкор бўлди…
Аниқланишича, фуқаро Ҳилола Зайниддинова 2010 йил 9 мартдан буён акциядорлик тижорат “Ипотека банк”нинг Олмазор филиалида кассир лавозимида ишлаб келаётган бўлган. 2019 йил 4 ноябрига келиб Ҳ.Зайниддинова штатлар қисқартирилиши муносабати билан ишдан бўшатилади. Бундан хабар топган Баҳора Ҳилоланинг тушкун вазиятидан фойдаланиб қолишга киришади.
– Элмира исмли танишим бор. У банкингизнинг катталари билан жуда яхши муносабатда. Хоҳласангиз сизни ишга тиклаб қўйиши мумкин. Ўзим гаплашиб бераман, – дейди Б.Тўхтасинова собиқ кассирни авраб.
– Яхши бўларди. Бир гаплашиб кўринг-чи.
Ана шу маслаҳатдан кейин Баҳора опа ўзига ўхшаган устаси фаранг бўлган Э.Исроилова билан учрашиб суҳбатлашади. Сўнг пойтахтимиздаги “Ўзбекистон” меҳмонхонаси олдида Ҳилолани Элмира билан учраштиради. Танишув асносида Э.Исроилова Ҳ.Зайниддиновадан ишдан бўшаш сабабларини батафсил сўраб-суриштиради.
Эртаси куни – 2019 йил 8 ноябрь куни эса Б.Тўхтасинова Ҳилолага қўнғироқ қилиб, ишга тиклаш учун дугонасига 400 АҚШ доллари миқдорида хизмат ҳақи бериш лозимлигини айтади. Ҳ.Зайниддинова талаб қилинган хориж валютасини Баҳорага санаб беради. Аммо тамагир аёл бу билан қаноатланмайди.
– Элмира сизнинг масалангизда Марказий банк ходимлари билан учрашиб, гаплашибди. Бугун уларга банкет қилиб берар экан, – дея Олмазор туманидаги “Энжой” кафеси олдида Ҳилоладан яна 150 АҚШ доллари ҳамда ўзининг йўл ва бошқа харажатлари учун 50 АҚШ доллари олади.
Шундан сўнг Ҳ.Зайниддинова банк филиалига курьер лавозимига ишга қабул қилинади.
– Менга бошқача ваъда бергандингиз-ку? – дейди у аввалги ишига тикланмаганидан норози бўлган аёл.
– Ҳозирча ишлаб туринг. Вақт ўтиши билан ўз ишингизга ҳам тикланасиз, – деб юпатади Баҳора уни.
Бироқ берилган ваъда ваъдалигича қолиб кетади. Кассир лавозими қайта насиб этмайди Ҳилолага.
Буни қарангки, ўша кезларда Баҳора Тўхтасинова Ҳ.Зайниддиновани яна чув туширади. Яъни, у Хитой Халқ Республикасидан ҳўл мевалар олиб келиб, улардан совға тайёрлаб сотишни таклиф қилади Ҳилолага.
– Бу жуда сердаромад иш. Биргаликда ҳаракат қилсак, топишимиз ёмон бўлмайди.
У шундай дея банк ходимасидан яна 3400 АҚШ долларини олади. Лекин берган ваъдасига вафо қилмай, пулларни шахсий эҳтиёжларига сарфлаб юборади. Ҳилолага эса турли важ-карсонларни рўкач қилиб, вақтни чўзишдан нарига ўтмайди. Оқибатда тоқати-тоқ бўлган жабрланувчи ички ишлар идораларига ариза билан мурожаат қилади.
Албатта, шундан кейин фирибгар хонимга нисбатан жиноят иши қўзғатилди. Жиноят ишлари бўйича Мирзо Улуғбек туман суди эса уни Жиноят кодексининг 168-моддаси 3-қисми “б” банди билан айбдор деб топиб, озодликдан маҳрум қилиш жазосига маҳкум этди. Шунингдек, Б.Тўхтасинова Жиноят кодексининг 34-моддаси 3-қисми “б” бандига асосан ўта хавфли рецидивист, деб топилди.
Кези келганда шуни таассуф билан таъкидлаш жоизки, бугун кундалик ҳаётимизда тез-тез кўзга ташланаётган, жиноятлар статистикасида “салмоқли” ўрин эгаллаётган қилмиш бу – фирибгарликдир. Энг ачинарлиси, фирибгарлар орасида Баҳора Тўхтасинова сингари аёлларнинг кўпайиб бораётганидир. Айрим юртдошларимизнинг соддадиллиги ва ишонувчанлиги эса уларга жуда қўл келмоқда.
Санжар АБДУҒАНИЕВ,
жиноят ишлари бўйича Мирзо
Улуғбек туман судининг судьяси
Хуршид СУЛТОНОВ,
журналист